| Podłoża Cultilene |
| |
 |
Ta ulotka zawiera
podstawowe informacje na temat wykorzystania podłoża
Cultilene w uprawie warzyw szklarniowych. Aby prawidłowo
stosować wełnę mineralną Cultilene zapoznamy się z:
Charakterystyka mat
Cultilene.
| Maty
Cultilene znane są z dobrej retencji wodnej
pozwalającej na zachowanie optymalnych warunków
rozwoju w strefie korzeniowej. Zastosowanie
Cultilene pozwala na stosunkowo szybkie
dopasowanie warunków powietrzno/wodnych do
potrzeb rozwijających się korzeni. Jedną z
najistotniejszych własności mat Cultilene jest
ich jednorodność. |
 |
| Wszystkie
maty w szklarni powinny zapewnić te same warunki
dla wzrostu korzeni. Różnice w wartości EC
oraz wysyceniu pożywką powinny być jak
najmniejsze. |
Poniższy wykres
pokazuje zawartość wody w matach Cultilene. Bardziej
wyrównane podłoże, w tym przypadku Cultilene pozwala
na lepsze dopasowanie nawadniania do potrzeb roślin.
Należy przy tym
pamiętać, że wyrównanie warunków powietrzno/wodnych
w matach zależy również od starannego wyprofilowania
szklarni oraz zmniejszenia różnic pomiędzy
wydajnością kapilar.
Wszystkie maty Cultilene
dostępne są w wersji ofoliowanej lub bez folii.
Cultilene używa najwyższej jakości folii czarno
białej co zapewnia:
- Lepszą kontrolę
temperatury w strefie rozwoju systemu
korzeniowego.
- Bardziej zdrowe
korzenie na bokach maty.
- Zapobiega wzrostowi
glonów.
Cultilene może
dostarczyć maty ofoliowane z przygotowanymi otworami pod
kostki z rozsadą (dostępne od roku 2001). Standardowe
otwory podajemy w tabeli:
| Otwór |
Typ |
Pomidory |
Papryka |
Ogórki |
| fi 10 cm |
|
x |
x |
x |
| 10 x 10 cm |
|
x |
x |
x |
| 10 x 15 cm |
|
x |
|
|
| 10 x 20 cm |
|
|
|
x |
"Fabryczne"
przygotowanie otworów pozwala na:
- Zmniejszenie
nakładów pracy.
- Zmniejszenie
ilości odpadów folii w szklarni.
- Precyzyjne
usytuowanie roślin na macie.
- Zmniejszenie
uszkodzeń włókna, a co za tym idzie lepszy
kontakt kostki z matą.
Rodzaj zastosowanej maty
zależy od systemu uprawy roślin objętości podłoża
na roślinę oraz wydajności systemu nawadniania.
System
uprawy.
| Zastosowanie odpowiedniego systemu
uprawy zależy od typu szklarni, długości i
szerokości nawy ilości roślin na m2 itd. |
|
 |
Zamieszczona tabela
podsumowuje najbardziej popularne systemy uprawy warzyw
szklarniowych:
| Roślina |
4 rzędy |
V - system |
V - system rynny |
| pomidory |
x |
x |
x |
| papryka |
x |
x |
|
| ogórki |
x |
x |
x* |
* - w badaniach
Główne różnice
pomiędzy systemami wynikają z:
- Ilości użytej
wełny;
- Ułożenia rur
grzewczych;
Niezbedna ilość wełny
mineralnej.
| Zapotrzebowanie
na podłoże może być obliczane na hektar lub
pojedynczą roślinę. Ponieważ gęstość
nasadzenia może ulegać zmianie ilość wełny
na m2 jest najodpowiedniejszym wskaźnikiem.
Wykres obok przedstawia oba wskaźniki: |
 |
Wydajność systemu
nawadniania.
Wydajność systemu
nawadniania powinna sprostać maksymalnemu
zapotrzebowaniu na wodę. Oznacza to w warunkach
Centralnej Europy wydajność rzędu 1.5
litra/m2/godzinę. Inne warunki klimatyczne mogą
zwiększyć wymagania co do wydajności zastosowanych
kapilar.
Wymiary
mat.
Wymiary typowych mat
Cultilene używanych do uprawy warzyw przedstawiono w
tabeli (cm):
| Długość |
Szerokość |
| 100 |
15 |
| 100 |
20 |
| 200 |
20 |
Wysokość mat
Cultilene 7,5 cm
| W
zależności od spadku podstawy szklarnie należy
wybrać pomiędzy matami o długości1-metr lub
2-metry. Jeśli spadek wynosi ponad 0,5%, należy
zastosować maty metrowe. Pozwoli to na
zmniejszenie różnicy w zawartości wody
pomiędzy najwyższym i najniższym punktem maty.
Maty 2 metrowe = 2x1 metr w jednym 2-metrowym
worku. Jeśli spadek jest mniejszy niż 0,5%,
można zastosować 2-metrowe maty. W tym wypadku
uzyskujemy więcej kapilar na matę co niweluje
ich ewentualne niedokładności w dozowaniu
pożywki. |
 |
Rodzaje
mat.
Cultilene
oferuje maty do każdego typu uprawy w każdym z
omówionych systemów:
- Exact, do
uprawy rocznej
- Exact 2000,
do uprawy rocznej
- Exact II,
do upraw dwuletnich
- Exact III,
do upraw wieloletnich
|
 |
| Używając
maty dłużej niż sezon należy ją
wysterylizować przed nowym nasadzeniem przez
dokładne parowanie ponad 100 C przez 15 min. |
Ułożenie mat Cultilene.
Aby maksymalnie
wykorzystać własności mat Cultilene należy pamiętać
o ich prawidłowym ułożeniu, odprowadzeniu nadmiaru
pożywki oraz początkowym nawod n ien iu .
Ułożenie mat w
szklarni.
- Powierzchnia
szklarni pod matami musi być dokładnie
wyrównana z niewielkim spadkiem zapewniającym
odprowadzenie nadmiaru pożywki. W innym
przypadku stagnująca woda może doprowadzić do
problemów z rozwojem systemu korzeniowego.
- W przypadku mat
ofoliowanych fabrycznie układamy je tak aby logo
Cultilene znajdowało się w prawidłowej
pozycji.
Nawadnianie
początkowe.
- Bardzo ważnym jest
początkowe nawodnienie mat. Należy je w pełni
zalać pożywką bez przecinania folii na dole
maty, na czas 1-2 dni. W przeciwnym razie nie
będziemy w stanie wykorzystać pełnej
pojemności wodnej maty
- Należy sprawdzić
wszystkie maty. Nie zalane prawidłowo zalać
pożywką ręcznie.
- Pierwsze zalanie
mat jest dobrym testem na sprawdzenie
prawidłowego działania kapilar.
- Maty zalewamy
pożywką o ustalonym pH i EC nigdy wodą.
| Roślina |
EC |
PH |
| Pomidory |
3 |
5,2 - 5,5 |
| Papryka |
2 |
5,2 - 5,5 |
| Ogórki |
3 |
5,2 - 5,5 |
- Pożywka do
pierwszego zalania mat powinna zawierać więcej
wapnia, magnezu i boru; a mniej potasu, azotu i
fosforu
- W przypadku użycia
mat przez drugi sezon warto pobrać próbki w
celu określenia pozostałości w macie.
Następnie nieco zmodyfikować pożywkę do
zalania mat tak aby uzyskać zalecane wartości.
Drenaż mat
- Nacięcia
odprowadzające nadmiar pożywki powinny być
wykonane w 24 godziny po postawieniu roślin na
otwory w matach. Należy wykonać je w ten
sposób aby pożywka wypływała z maty
swobodnie.
- Najlepszym miejscem
nacięcia są punkty pomiędzy roślinami w
najniższym miejscu maty. W 1-metrowej macie
wykonujemy trzy nacięcia (rysunek).
- Nacięcia w matach
należy wykonać pionowo najmniej o długości 2
cm, nacinając rękaw od spodu maty. W ten
sposób nie przetniemy folii wyściełającej
podłoże szklarni. Nacięcia powinny mieć
kształt trójkąta aby ponownie nie zamknęły
się.
- Należy sprawdzić
prawidłowość nacięć w tydzień po posadzeniu
roślin.
- Nacięcia należy
wykonać prawidłowo wykonując je później
możemy uszkodzić silnie rozwinięty system
korzeniowy.
Uprawa na matach Cultilene.
Rozpoczecie uprawy.
Wyróżniamy trzy fazy wzrostu młodych roślin. Każda z
nich wymaga odpowiedniej strategii nawadniania:
- Faza 1: Kostki
stoją na macie w otworze (papryka, ogórki) lub
obok, na rękawie (pomidory). Korzenie nie
przerastają w matę.
- Faza 2: Kostki są
w kontakcie z wełną. Korzenie zaczynają
wrastać w matę.
- Faza 3: Korzenie
dobrze przerosły w matę.
Faza 1 w przypadku
pomidora trwa dłużej niż papryki czy ogórka.
Następny rozdział podzielony jest na dwie części
ponieważ pomidor wymaga innej strategii nawadniania niż
papryka czy ogórek.
Faza
1.
Pomidory.Zanim rośliny wystawimy
na matę częstotliwość nawadniania należy
opierać na zawartości pożywki w kostce. Po
każdym nawadnianiu z kostki powinna wypływać
pożywka. Jeśli tego nie obserwujemy należy
nawodnić dodatkowym cyklem aby zapobiec
nadmiernemu przesuszeniu roślin. Objętość
kostki jest mała tak więc pożywka może ulec
szybkiemu pobraniu. W tym okresie wzrostu zależy
nam na na fazie generatywnej. Tą strategię
należy zachować do momentu wystawienia roślin
w otwory na macie. Wiek roślin (liczba gron,
kwiatów), pogoda (ilość światła), decyduje o
terminie wysadzania roślin. Pamiętajmy, że
wystawienie roślin na otwory w matach jest
działaniem w kierunku wzrostu wegetatywnego.
Różne odmiany posiadają rożną
charakterystykę wzrostu (bardziej wegetatywna
|
 |
| lub
bardziej generatywną). Tak, że każda z nich ma
odpowiednie dla siebie optimum wzrostu do
wysadzenia na maty. Zwykle wysadza się rośliny
gdy pierwsze grono zakwitło. Silnie generatywne
odmiany można sadzić później (2 gie lub 3 cie
grono). Po wysadzeniu roślin na maty podobna
strategia nawadniania może być stosowana w
przypadku pomidorów, ogórków i papryki. |
Papryka i ogórki.
W pierwszej fazie rozwoju częstotliwość
nawadniania powinna być oparta na zawartości pożywki w
kostce. Dokładnego pomiaru można dokonać za pomocą
Cultilene W.E.T. meter.
Indywidualne różnice
pomiędzy roślinami mogą powodować różnice w tempie
wzrostu korzeni. Należy utrzymać tą strategię
nawadniania aż wszystkie rośliny wrosną korzeniami w
maty. w tym okresie optymalna temperatura podłoża
wynosi pomiędzy 18 a 20 °C.
Faza
2.
Dotyczy wszystkich warzyw.
Po okresie wysadzania korzenie roślin
zaczynają penetrować maty. W tym czasie
strategia nawadniania jest zależna od rozwoju
roślin, parowania i transpiracji. Najważniejszą
rzeczą jest monitorowanie zawartości wody w
matach. Poziom pH i EC w macie możemy używać
do kontroli równowagi pomiędzy wegetatywną a
generatywną fazą wzrostu rośliny. Niska
zawartość wody i wysokie EC stymulują
generatywny wzrost, natomiast duża zawartość
wody i niskie EC powodują aktywację fazy
wegetatywnej. |
 |
| Pamiętajmy,
że zbytnie przesuszenie maty powoduje sytuację
w której trudno jest ją ponownie wysycać
pożywką. Precyzyjnego sprawdzania wilgotności
maty możemy dokonywać za pomocą przenośnego
urządzenia Cultilene W.E.T. meter. Cultilene
W.E.T. meter dokonuje jednocześnie pomiaru EC i
temperatury podłoża. Aby uzyskać optymalny
rozwój systemu korzeniowego należy często (w
ściśle określonym czasie dnia) sprawdzać
wilgotność mat. |
| Faza
3 rozwój pierwszych owoców Kiedy korzenie przerosną
matę nawadnianie może być bardziej
zautomatyzowane. Proces ten zależy od wielu
czynników (warunków pogodowych, obciążenia
owocami, dynamiki wzrostu korzeni etc.). W tej
fazie należy przestrzegać następujących
zasad:
|
 |
- Sprawdzać
przelew z mat. Wartość przelewu w dni
pochmurne powinna wynosić :1:5/10 % a w
dni słoneczne 15/25 % . Pierwszy przelew
z maty powinien być obserwowany przy
trzecim cyklu nawadniania.
- Rozpoczynać
nawadnianie gdy rozpoczęło się
parowanie z roślin. Zakończyć
nawadnianie 2 godziny przed zachodem
słońca. W dni pochmurne wcześniej (3-
4 godziny)
- Nawadnianie
nocą jest zalecane gdy wysycenie maty
pożywką spada w tym okresie o 10%.
- W tym
czasie EC maty może wzrastać z powodu
akumulacji nie pobranych pierwiastków.
Aby zwalczyć niekorzystne zasolenie
należy podczas słonecznej pogody
skumulować dawki nawadniania. Na
przykład: jeśli podajemy 5 dawek po1 00
cc pomiędzy godziną 12.00 a 14.00
skumulujmy je do 2 po 250 cc. Działanie
to pozwoli wypłukać zakumulowane sole.
|
Wzrost roślin.
Po okresie intensywnej
kontroli wzrostu roślin (wegetatynwna/generatywna
równowaga), ważnym jest utrzymanie dobrej siły
wzrostowej zarówno roślin jak i owoców. W tym czasie
podajemy tyle wody aby zapewnić jej dostatek i
odpowiedni przelew. Całkowity przelew powinien wynosić
30 do 40 %. Uzyskując taki przelew ograniczamy różnice
wynikające z dozowania poszczególnych kapilar.
Uzyskujemy pewność, że rośliny dostają odpowiednią
ilość wody i składników mineralnych. Pobieranie wody
jest także cechą odmianową. Oznacza to, że
zawartość wody oraz poziom EC powinniśmy kontrolować
zarówno w macie jak i wodzie z przelewu. W czasie lata
występuje silna zależność pomiędzy poziomem światła
i ilością zapotrzebowania na wodę. Średnio na każde
1000 joules/cm2, rośliny transpirują około 2000 cc wody
na m2. Ilość podanej wody musi kompensować jaj straty.
Ponieważ musimy uwzględnić drenaż całkowita ilość
wody wyparowanej na 1000 joules/cm2 wynosi około 2500 cc/m2.
Podane liczby są średnimi i zależą od odmiany. Po okresie
długich dni parowanie maleje a zbyt duża zawartość wody
w macie może powodować problemy z korzeniami. Aby
regulować wilgotność maty i zawartość EC używamy
następujących "narzędzi:
- czas rozpoczęcia
nawadniania
- czas zakończenia
nawadniania
- ilość pożywki w
cyklu
- całkowita ilość
podanej pożywki (i drenaż)
- częstotliwość cykli
nawadniania
- nawadnianie nocą
Sposób użycia tych
narzędzi zależy w znaczącym stopniu od charakterystyki
zastosowanej maty. Zamieszczona ponizej tabela
przedstawia zestawienie celu jaki chcemy osiągnąć z
odpowiednią metodą działania. Lewa kolumna przedstawia
cel do osiągnięcia, prawa sposób na jego
osiągnięcie:
| Cel |
Metoda |
| Zwiększenie zawartości
wody w macie |
- Mniejsze dawki w cyklu
- Częstsze nawadnianie
- Nawadniać wcześniej
- Skończyć później
- Nawadnianie nocą |
| Zmniejszenie ilości wody
w macie |
- Większe dawki w cyklu
- Mniej cykli
- Późniejszy start
- Zakończyć później
- Nie nawadniać nocą |
| Zwiększyć EC w macie |
- Większe EC pożywki
- Mniejsze dawki |
| Zmniejszyć EC w macie |
- Mniejsze EC pożywki
- Większe dawki |
|
